Nhiều gia đình muốn lắp điện mặt trời mái nhà nhưng lo sợ bị phạt nếu làm “không đúng thủ tục”. Tin tốt là: nếu hệ thống bạn lắp chỉ để tự dùng, không bán điện dư và không đấu nối lưới quốc gia, thì theo hướng dẫn của Bộ Công Thương (Nghị định 58/2025) chỉ cần thông báo — không phải xin phép. Điều này giúp giảm thủ tục hành chính và khuyến khích dân cư phát triển năng lượng sạch.
Ai phải thông báo, ai phải đăng ký/ xin phép?
-
Phải thông báo: Hộ gia đình, tổ chức lắp đặt hệ thống điện mặt trời mái nhà tự sản — tự tiêu; nếu không bán điện dư và không đấu nối lưới quốc gia (hệ thống off-grid thuần túy).
-
Cần thông báo + thêm bước kiểm tra: Hệ thống nhỏ lẻ dưới 100 kW nhưng đấu nối với lưới và không bán điện dư — vẫn làm thủ tục thông báo, đồng thời ngành điện sẽ kiểm tra tác động lên lưới.
-
Phải đăng ký/ xin phép: Các dự án có công suất lớn, mục đích thương mại, hoặc có ý định bán điện dư — tuân theo quy trình đăng ký phát triển nguồn điện.
Hồ sơ cần chuẩn bị (tóm tắt)
Khi thông báo theo Mẫu 01, bạn cần chuẩn bị:
-
Thông tin chủ đầu tư (tên, địa chỉ, liên hệ).
-
Mô tả nguồn, công suất dự kiến, mục đích sử dụng, vị trí lắp đặt.
-
Bản vẽ sơ bộ, thiết kế lắp đặt (mặt bằng mái, kết cấu, diện tích).
-
Giấy tờ liên quan nếu có: giấy phép xây dựng, nghiệm thu PCCC, tài liệu chứng minh công trình hợp pháp.
Trình tự xử lý hồ sơ — bạn cần biết thời hạn
-
Nộp Mẫu 01 + hồ sơ kèm theo đến Sở Công Thương, đơn vị điện lực và cơ quan quản lý xây dựng/PCCC tại địa phương.
-
Trong 3 ngày làm việc, nếu hồ sơ không hợp lệ, Sở Công Thương sẽ trả hồ sơ để bổ sung.
-
Đơn vị điện lực kiểm tra khả năng gây quá tải trạm biến áp/lưới phân phối và trả ý kiến trong 3 ngày làm việc.
-
Trong 10 ngày kể từ khi nhận hồ sơ đầy đủ, Sở Công Thương cấp Giấy chứng nhận đăng ký phát triển (Mẫu 04) hoặc thông báo lý do không cấp.
Thực sự có bị phạt nếu "không xin phép"?
Không — nỗi lo bị phạt thường xuất phát từ hiểu nhầm về thủ tục. Nghị định 58/2025 quy định rõ: với hệ thống tự sản — tự tiêu (đáp ứng điều kiện nêu trên), cơ chế là thông báo, không phải xin phép. Mục tiêu là để ngành điện nắm thông tin và phối hợp kỹ thuật, chứ không nhằm gây rào cản hành chính. Tuy nhiên, nếu hệ thống gây nguy cơ cho an toàn PCCC, phá vỡ quy hoạch hay lắp đặt không đúng quy chuẩn, vẫn có thể bị xử lý theo quy định về xây dựng, PCCC hoặc an toàn điện. Vì vậy làm đúng hồ sơ và tuân thủ kỹ thuật là cần thiết.
Lời khuyên thực tế — tránh rủi ro, không lo bị phạt
-
Luôn làm thông báo theo Mẫu 01 và nộp kèm bản vẽ, chứng từ liên quan.
-
Nếu đấu nối lưới: phối hợp với điện lực địa phương để kiểm tra kỹ thuật trước khi lắp.
-
Chú ý các quy định PCCC và tiêu chuẩn an toàn khi lắp trên mái.
-
Lưu giữ biên nhận, giấy tờ và bằng chứng nộp hồ sơ để đối chiếu khi cần.
FAQ nhanh
1. Tôi lắp hệ thống 5 kW trên mái, có phải xin phép không?
Nếu chỉ dùng tự tiêu, không bán điện và không đấu nối lên lưới quốc gia thì không cần xin phép, chỉ cần thông báo.
2. Hệ thống hòa lưới 3kW có phải thông báo?
Có — hệ hòa lưới < 100 kW và không bán điện dư vẫn phải thông báo; điện lực sẽ kiểm tra khả năng tiếp nhận.
3. Nếu tôi lắp mà không thông báo, có bị phạt ngay lập tức?
Nguy cơ bị phạt cao hay không phụ thuộc vào hành vi (an toàn, PCCC, ảnh hưởng lưới). Tuy nhiên chính sách ưu tiên là thông báo, nên làm hồ sơ ngay để tránh rủi ro pháp lý hoặc kỹ thuật.
Bạn muốn lắp điện mặt trời an toàn — hợp pháp — không lo bị phạt?
Phúc Nguyễn Solar hỗ trợ tư vấn miễn phí — khảo sát tại chỗ — chuẩn bị hồ sơ thông báo và làm việc với Sở Công Thương, điện lực địa phương.
Liên hệ ngay: 096 5811 933 – 086 874 8833 – 0907 811 933 — chúng tôi đồng hành từ khảo sát đến nghiệm thu.
Trích nguồn: Bộ Công Thương
